DỊ ỨNG THỰC PHẨM

1. Dị ứng thực phẩm là gì?​

Là phản ứng của hệ miễn dịch cơ thể trẻ phản ứng với một loại thực phẩm riêng biệt (không phù hợp, có hại). Khi trẻ ăn loại thực phẩm đó, cơ thể chúng tiết ra kháng thể và những chất khác mà dẫn đến các phản ứng dị ứng. Ước tính khoảng 8% trẻ có vấn đề về dị ứng thực phẩm.

Dị ứng thực phẩm có thể xảy ra trong vòng 2 giây sau khi ăn thức ăn, hoặc hàng giờ sau đó. Triệu chứng thể hiện trên da bao gồm: phát ban, mảng đỏ, viêm da dị ứng mạn tính (eczema), hoặc phù. Ngoài ra, các triệu chứng dạ dày ruột, như nôn, đau bụng, tiêu chảy…

Đa số trẻ em dị ứng thực phẩm có phản ứng nhẹ. Nếu trẻ có dị ứng nặng, các triệu chứng thương xảy ra nhanh, ngay lập tức. Trẻ có thể thở khò khè, sưng lưỡi và miệng, khó thở. Những phản ứng đe dọa mạng sống này gọi là tính quá mẫn (anaphylaxis).

Dị nguyên thực phẩm phổ biến cho trẻ em là trứng, sữa, củ lạc, bột mỳ, đậu nành, quả hạch (óc chó), cá (cá hồi, cá ngừ), và loài tôm cua (tôm, tôm hùm, cua).

Nếu bạn hoặc chồng bạn có tiền sử gia đình dị ứng thực phẩm, con bạn cũng có nguy cơ cao dị ứng thực phẩm. Đa số trẻ hết dị ứng thực phẩm khi 5 tuổi, mặc dù vài dị ứng (lạc, quả hạch nhân…) dường như tồn tại kéo dài. 
 

2. Một số dấu hiệu một bé dị ứng với sữa công thức?​

Dị ứng (nhạy cảm) thực phẩm phổ biến nhất ở trẻ em là với protein trong sữa bò, thấy ở đa số sữa công thức. Và một nửa trẻ nhỏ có nhạy cảm với sữa bò thì cũng nhạy cảm với sữa công thức từ đậu nành. Dấu hiệu của dị ứng là mảng đỏ, phát ban, eczema (da khô, bong da mảnh nhỏ, đặc biệt xung quanh vùng trán), và nôn.

Ngoài ra, các dấu hiệu thoáng qua: tiếp tục quấy hoặc khóc và không thoải mái ngay sau khi bắt đầu hoặc kết thúc bữa ăn, có quá nhiều hơi hoặc trông như “cơn đau bụng”. Bé có thể có một vòng đỏ xung quanh hậu môn mà zinc oxide không thể làm hết. Hoặc bé có phân cứng hoặc quá lỏng, nước, và mùi khó chịu. Bé có thể trớ thường xuyên hơn bình thường.

Dị ứng thông thường dường như ngày càng tăng. Một cách để giảm số lượng và độ nặng của dị ứng trẻ nhỏ là phải nuôi bằng sữa mẹ quá sáu tháng. Nếu gia đình bạn có tiền sử dị ứng, tìm hiểu cách bạn và chồng bạn được nuôi khi là còn là đứa trẻ và bạn có thể có những phản ứng phụ gì? Gặp, nghe bác sỹ là cách tốt nhất để giúp bé tránh những dị nguyên tiềm tàng.

Nếu bé có những dấu hiệu và triệu chứng của dị ứng sữa công thức, phải tới gặp bác sỹ để khám, kiểm tra cho bé trước khi chuyển sang sử dụng loại sữa công thức mới.

3. Cha mẹ có thể làm gì?​

Các mẹ có thể cho con ăn bằng thức ăn cứng dần, khi con bạn 4 - 6 tháng tuổi. Không cần thiết loại bỏ những thực phẩm có nguy cơ dị ứng cao như lạc, trứng và sữa, thậm chí nếu có tiền sử gia đinh dị ứng loại thực phẩm này. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng không sử dụng những thực phẩm này có thể làm tăng nguy cơ cho con bạn bị dị ứng mạnh hơn với loại thực phẩm đó.

Khi bắt đầu cho con bạn thức ăn rắn, đợi ít nhất 3 ngày trước khi giới thiệu một thức ăn mới. Nếu chúng có phản ứng với thức ăn, các triệu chứng dị ứng thực phẩm sẽ xuất hiện trong khoảng thời gian này.

Nếu bạn nghi con bạn có dị ứng thực phẩm, phải tới gặp bác sỹ để khám và làm xét nghiệm. Đây là cách tốt nhất để xác định con bạn có bị dị ứng thực phẩm hay không.

Nếu con bạn đã được xác định bị dị ứng thực phẩm, bạn sẽ cần học, tham khảo: thực phẩm nào phải tránh, cách đọc nhãn hiệu thực phẩm và cách nhận biết những dấu hiệu sớm của một phản ứng dị ứng.

Tham khảo và nghe tư vấn của bác sỹ để biết cách theo dõi, xử lý trong trường hợp con bạn có phản ứng dị ứng với thực phẩm. Bên cạnh đó, phải đảm bảo bất kỳ ai chăm sóc con bạn: người giúp việc, cô giáo dạy trẻ, người thân,... biết về phản ứng dị ứng của chúng, họ có thể không cho chúng ăn và biết cách xử lý nếu có một phản ứng dị ứng.
 

Bs. Hoàng Ngọc Anh. Phòng khám dinh dưỡng 70 Nguyễn Chí Thanh