- Thời điểm cho trẻ ăn dặm?
Thời gian trẻ bắt đầu ăn dặm (ăn bổ sung): Khi trẻ tròn 6 tháng. Giai đoạn này trẻ cần bổ sung vì nhu cầu năng lượng tăng. Sáu tháng tuổi năng lượng từ sữa mẹ chỉ đủ cung cấp khoảng 450kcal/ngày, trong khi đó bé cần khoảng 700kcal/ngày. Từ 6 tháng lượng sắt dự trữ không còn, nên cần thiết phải lấy bổ sung từ nguồn thực phẩm.
Theo truyền thống và khuyến nghị ăn dặm cho trẻ được bắt đầu bằng bột gạo xay hoặc cháo xay nấu với thịt, trứng, rau. Số lượng, số bữa, chất lượng thức ăn và độ đậm đặc cũng cần được tăng dần lên theo tháng, nếu không đảm bảo đầy đủ các bữa ăndặm cho trẻ kết hợp với sữa (Sữa mẹ, hoặc sữa công thức phù hợp) thì trẻ sẽ còi cọc,phát triển chậm.
Ngoài sữa mẹ hoặc sữa công thức (nếu sữa mẹ thiếu) thì trẻ cần được ăn từ 1 – 3bữa bột (tăng dần theo tháng tuổi) đảm bảo đầy đủ 4 nhóm thực phẩm sau:
Nhóm cung cấp bột đường: Gạo tẻ gạo tám mới, không nên trộn lẫn gạo nếp (đặc, khó ăn), ý dĩ, hạt sen, đậu xanh dễ gây cảm giác chán ăn và chậm tiêu.
Nhóm cung cấp chất đạm (Protein): Thịt (lợn, bò, gà), lòng đỏ trứng (< 1 tuổi), > 1 tuổi cho trẻ ăn cả lòng đỏ lẫn lòng trắng, cá , tôm, cua…
Nhóm chất béo (Lipid): Trẻ cần được ăn cả mỡ (mỡ lợn, mỡ gà…) và dầu (đậu nành, vừng lạc, ôliu, cá hồi…), theo tỷ lệ 1:1 (nên 1 bữa dầu, 1 bữa mỡ).
Nhóm cung cấp chất xơ và vitamin (Rau xanh và củ quả): Nhóm này không sinh năng lượng, nên chỉ cho trẻ vừa đủ: 1 – 3 thìa phù hợp với tháng tuổi, không nên cho quá nhiều mà làm cho bát bột, cháo thấp năng lượng. Trường hợp các trẻ táo, béo phì thì cho tăng nhóm này để tăng chất xơ, hạn chế năng lượng.
- Chọn thực phẩm bổ sung cho bé:
Cao năng lượng, giàu vi chất dinh dưỡng: Thực phẩm có nguồn gốc từ động vật, hải sản, sữa…có nhiều sắt, kẽm, canxi, vitamin A, C và folate.
Sạch và an toàn: Không có tác nhân gây bệnh (vi khuẩn, các sinh vật có hại)
Không có các hóa chất độc hại
Không có xương, không cứng
- Với trẻ mới ăn dặm hoặc biếng ăn: Cho trẻ ăn các thức ăn mềm, đa dạng, dễ tiêu, chia thành các bữa nhỏ. Tránh ăn trong bữa chính của trẻ những thức ăn thô nguyên hạt khó tiêu thấp năng lượng như ngô, khoai môn, bột sắn…
- Trẻ trên 1 tuổi nên đa dạng thực đơn ăn dặm để tránh làm trẻ biếng ăn do ăn cháo quá lâu: nên chế biến các dạng khác nhau như súp thịt (cá, tôm, cua…), bún, phở, bánh đa…., trình bày đẹp để kích thích sự tìm tòi, khám phá để bé sẽ hào hứng thích thú với bữa ăn.
- Để ý chọn những loại thức ăn trẻ thích để khuyến khích trẻ ăn đủ bữa.
- Dầu gấc chỉ nên ăn 1-2 bữa/tuần để tránh vàng da do thừa tiền vitamin A.
- Thức ăn không quá nóng, cay, mặn.
- Dễ chuẩn bị từ các thực phẩm của gia đình, địa phương, dân tộc, giá cả hợp lý, dễ nấu
- Miễn dịch của bé còn non nớt, bé dễ bị rối loạn tiêu hóa, cần rửa sạch và giữ gìn các dụng cụ làm bếp, bát thìa đũa... các dụng cụ của bé luôn được sạch sẽ đảm bảo ATVS.
- Thức ăn nấu chín nên cho trẻ ăn không quá 1 giờ sau khi nấu (mùa nóng), không quá 2h (mùa lạnh), tránh nhiễm khuẩn vào thức ăn. Thực phẩm tươi không để quá 03 ngày trong tủ lạnh
- Không cho trẻ ăn những bữa phụ có nhiều đường, dinh dưỡng thấp (nước có gas, kẹo kem, kẹo que), dễ gây các bệnh rối loạn chuyển hóa sau này.
- Với các trẻ ăn kém, chậm lên cân hay sau đợt ốm, cần chú trọng bồi dưỡng bằng các loại thức ăn giàu dinh dưỡng giúp trẻ nhanh bắt kịp đà phát triển, đặc biệt là thực phẩm giàu đạm động vật: Sữa mẹ, sữa công thức (trong trường hợp không được bú sữa mẹ), trứng, thịt, cá…
- Khi bắt đầu ăn dặm cần lưu ý cho trẻ được uống đủ nước sôi để nguội, nước hoa quả tươi và ăn thêm hoa quả để cung cấp đủ vitamin và chất xơ để đảm bảo quá trình tiêu hóa trong cơ thể được thuận lợi.
- Một số sai lầm các mẹ hay mắc trong khi thực hiện chế độ ăn cho trẻ biếng ăn:
- Không tăng số bữa ăn cho trẻ mặc dù mỗi bữa trẻ chỉ ăn rất ít hoặc bỏ ăn
- Nấu loãng hơn bình thường (ít đạm, dầu mỡ) làm cho trẻ thiếu cả lượng và chất.
- Không hoặc cho quá ít dầu mỡ vào bột/cháo gây thiếu năng lượng.
- Không cho ăn cá, tôm, cua vì sợ trẻ tiêu chảy: Chỉ kiêng trong những trường hợp dị ứng với cá, tôm, cua gây tiêu chảy ở một số cơ địa dị ứng đồ tanh (tỷ lệ này rất thấp).
BS. Hoàng Ngọc Anh
-------
Phòng khám dinh dưỡng chất lượng cao
Địa chỉ: 2C Nguyễn Viết Xuân - Quang Trung - Hà Đông ( 70 Nguyễn Chí Thanh chuyển về )
Hotline: 0969 59 59 38
Email: phongkhamdinhduonghanoi@gmail.com
Website: htkhám tư vấn dinh dưỡng chất lượng cao
Địa chỉ: http://phongkhamdinhduong.vn